Trong bóng đá chuyên nghiệp, chuyển nhượng cầu thủ là một phần quan trọng của thị trường, nơi các câu lạc bộ (CLB) chi hàng triệu, thậm chí hàng trăm triệu euro để chiêu mộ các ngôi sao. Nhưng khi một thương vụ chuyển nhượng diễn ra, câu hỏi thường được đặt ra là: Tiền chuyển nhượng cầu thủ thuộc về ai? Ai là người thực sự nhận được số tiền khổng lồ đó? Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá quy trình phân phối tiền chuyển nhượng, các bên liên quan, và cách số tiền này được sử dụng, bao gồm cả bối cảnh trong bóng đá Việt Nam.
Tiền chuyển nhượng là gì?
Tiền chuyển nhượng là số tiền mà một CLB (CLB mua) trả cho một CLB khác (CLB bán) để có được quyền sở hữu hợp đồng của một cầu thủ. Số tiền này thường được xác định thông qua đàm phán, dựa trên các yếu tố như:
- Giá trị cầu thủ: Dựa trên phong độ, tuổi tác, kỹ năng, và tiềm năng.
- Thời hạn hợp đồng: Cầu thủ còn hợp đồng dài thường có giá trị chuyển nhượng cao hơn.
- Nhu cầu thị trường: Các CLB lớn sẵn sàng trả giá cao để chiêu mộ ngôi sao.
- Điều khoản phụ: Bao gồm phí lót tay, điều khoản giải phóng, hoặc phần trăm chuyển nhượng trong tương lai.
Ví dụ, vụ chuyển nhượng kỷ lục của Neymar từ Barcelona sang Paris Saint-Germain (PSG) năm 2017 với giá 222 triệu euro đã phá vỡ mọi giới hạn, cho thấy quy mô khổng lồ của thị trường chuyển nhượng.
Tiền chuyển nhượng cầu thủ thuộc về ai nhiều nhất?
Khi một cầu thủ được mua từ một câu lạc bộ, câu lạc bộ chủ quản của cầu thủ đó là bên hưởng lợi chính từ phí chuyển nhượng. Câu lạc bộ bán sẽ nhận được số tiền mà câu lạc bộ mua trả để đổi lấy quyền sử dụng cầu thủ đó.
Thông thường, phí chuyển nhượng có thể được thanh toán theo một số cách:
- Trả một lần: Toàn bộ số tiền được trả ngay lập tức.
- Trả góp: Người mua câu lạc bộ có thể trả góp trong nhiều năm.
- Điều khoản thưởng bao gồm: Nếu cầu thủ đạt được một số thành tích nhất định (ví dụ: 20 bàn thắng/mùa giải, giành được các danh hiệu lớn), câu lạc bộ bán có thể nhận được thêm tiền.
Ví dụ, khi Barcelona bán Ousmane Dembélé cho PSG vào năm 2023, phí chuyển nhượng không chỉ bao gồm khoản thanh toán ban đầu mà còn nhiều điều khoản bổ sung tùy thuộc vào thành tích của cầu thủ.
Theo leo88, mặc dù câu lạc bộ bán cầu thủ nhận được phần lớn phí chuyển nhượng, họ có thể phải chia một phần tiền với các bên khác, chẳng hạn như:
- Câu lạc bộ trước đây của cầu thủ (nếu có điều khoản bán lại).
- Người đại diện cầu thủ (hoa hồng đại lý).
- Số nợ còn lại nếu trước đó người chơi đã mua trả góp.
Ví dụ, Barcelona đã không nhận được toàn bộ 145 triệu euro khi bán Coutinho cho họ vào năm 2018 vì Liverpool đồng ý để họ trả góp.
Ai sẽ nhận được phần phí chuyển nhượng còn lại?
Ai là người sở hữu số tiền mà cầu thủ chuyển nhượng, ngoài câu lạc bộ? Đó là:
Câu lạc bộ cũ
Một số cầu thủ đã chuyển từ câu lạc bộ này sang câu lạc bộ khác trước khi đạt đến đỉnh cao, đó là lý do tại sao nhiều câu lạc bộ nhỏ thường chèn điều khoản phần trăm bán lại vào hợp đồng khi bán cầu thủ trẻ, để họ có thể hưởng lợi nếu cầu thủ được bán với giá cao hơn trong tương lai.
Ví dụ điển hình:
- Khi Southampton bán Virgil van Dijk cho Liverpool vào năm 2018, câu lạc bộ trước đây của anh – Celtic – đã nhận được một phần trăm lợi nhuận từ thương vụ này.
- Borussia Dortmund cũng nhận được khoản phí khi Christian Pulisic được Chelsea bán cho AC Milan vào năm 2023.
Việc đưa vào điều khoản bán lại giúp các câu lạc bộ nhỏ tạo thêm thu nhập từ những cầu thủ mà họ đã đào tạo.
Người đại diện
Người đại diện (còn được gọi là “siêu đại diện”) đóng vai trò quan trọng trong các thương vụ chuyển nhượng. Họ không chỉ giúp cầu thủ tìm được bến đỗ mới mà còn đàm phán những điều khoản có lợi nhất cho thân chủ. Những người đại diện nổi tiếng như Jorge Mendes hay Mino Raiola có thể kiếm được hàng triệu euro tiền hoa hồng cho mỗi thương vụ.
Ví dụ:
- Khi Paul Pogba rời Juventus để trở lại Manchester United vào năm 2016, người đại diện của anh là Mino Raiola đã nhận được khoản hoa hồng lên tới 25 triệu euro.
- Khi Erling Haaland gia nhập Manchester City vào năm 2022, người đại diện của anh cũng nhận được hàng chục triệu euro tiền phí môi giới.
Người đại diện có thể nhận tiền theo nhiều cách:
- Phí chuyển nhượng (thường từ 5% đến 20%).
- Phí ký hợp đồng mới cho cầu thủ (đặc biệt là trong chuyển nhượng tự do).
- Thỏa thuận chia sẻ lợi nhuận từ các hợp đồng thương mại của người chơi.
Đó là lý do tại sao các đại lý hàng đầu có thể trở thành triệu phú chỉ bằng cách môi giới cho người chơi.
Cầu thủ
Thông tin cập nhật từ leo88 slot cho biết, cầu thủ không nhận được phí chuyển nhượng trực tiếp vì đây là khoản thanh toán giữa hai câu lạc bộ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, họ vẫn có thể nhận được một khoản tiền thông qua các điều khoản đặc biệt.
- Phí ký kết: Nếu hợp đồng của cầu thủ hết hạn, họ có thể nhận được phí ký kết khi ký hợp đồng mới. Ví dụ, Lionel Messi đã nhận được hàng chục triệu euro khi ký hợp đồng với PSG theo dạng cầu thủ tự do vào năm 2021. Một số hợp đồng có điều khoản thưởng mà cầu thủ sẽ nhận được nếu họ được bán với giá cao.
- Điều khoản giải phóng: Nếu một cầu thủ đơn phương muốn chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, họ có thể phải tự trả số tiền của điều khoản giải phóng, nhưng trên thực tế, câu lạc bộ mới thường chi trả số tiền này. Ví dụ, khi Neymar rời Barcelona đến PSG, điều khoản giải phóng của anh là 222 triệu euro, nhưng PSG đã trả số tiền này thay vì Neymar tự bỏ tiền túi ra chi trả.
Quy trình phân phối tiền chuyển nhượng
Khi một thương vụ chuyển nhượng được hoàn tất, số tiền không được chuyển trực tiếp từ CLB mua sang CLB bán trong một lần. Thay vào đó:
- Đàm phán và ký hợp đồng: Hai CLB thống nhất giá chuyển nhượng, điều khoản thanh toán (trả một lần hoặc trả góp), và các điều khoản phụ.
- Chuyển tiền: Số tiền được chuyển qua ngân hàng, thường thông qua các tổ chức tài chính được FIFA công nhận.
- Phân phối: CLB bán nhận phần lớn số tiền, sau đó phân bổ cho các bên liên quan (CLB đào tạo, đại diện, liên đoàn).
- Kiểm toán: Các thương vụ lớn thường được kiểm tra bởi UEFA hoặc các cơ quan tài chính để đảm bảo tuân thủ luật Financial Fair Play (FFP).
Tiền chuyển nhượng cầu thủ thuộc về ai đã được tiết lộ ở trên. Nhìn chung, phí chuyển nhượng trong bóng đá không chỉ đơn thuần là một khoản tiền giữa hai đội bóng, mà còn được chia cho nhiều bên liên quan. Với chi phí chuyển nhượng ngày càng đắt đỏ, bóng đá không chỉ là một môn thể thao, mà còn là một ngành công nghiệp tỷ đô, nơi mọi hợp đồng đều được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo lợi ích cho tất cả các bên.